Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xây dựng Luật Thương mại điện tử góp phần chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ
Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 380/TB-VPCP (ngày 23/7/2025) về ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về dự án Luật Thương mại điện tử.
Thường trực Chính phủ đánh giá cao Bộ Công Thương đã khẩn trương chủ trì, phối hợp các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng, hoàn thiện hồ sơ dự án Luật Thương mại điện tử.
Bộ Công Thương tiếp thu đầy đủ ý kiến tại cuộc họp, khẩn trương hoàn thiện dự thảo Luật Thương mại điện tử, trong đó lưu ý các nội dung sau: Rà soát, hoàn thiện quy định về phạm vi, đối tượng điều chỉnh của dự thảo Luật cho phù hợp. Cần làm rõ và hoàn thiện dự thảo Luật bảo đảm các yêu cầu: Bám sát các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, các chỉ đạo của Chính phủ, Lãnh đạo Chính phủ, nhất là về chủ trương phát triển công nghệ số; Kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn, khắc phục những bất cập, tồn tại, hạn chế của hoạt động thương mại điện tử, kiến tạo, phát triển thương mại điện tử, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; Góp phần tăng cường quản lý thuế, chống thất thu thuế; Tăng cường quản lý, chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ; Có công cụ giám sát, kiểm tra các hoạt động thương mại điện tử; Không chồng chéo, trùng lắp với các luật liên quan. Tăng cường phân cấp, phân quyền, rà soát kỹ để cắt giảm tối đa thủ tục hành chính. Rà soát, đánh giá những vấn đề đã chín, đã rõ, được thực tế chứng minh là đúng thì mới đưa vào dự thảo Luật, xác định rõ nội dung quy định trong Luật và những nội dung giao Chính phủ hướng dẫn. Tiếp tục tham khảo ý kiến các 2 chuyên gia, nhà khoa học và kinh nghiệm của các nước về quản lý thương mại điện tử để hoàn thiện dự thảo Luật.
Trên thế giới hiện có nhiều nước đã xây dựng Luật Thương mại điện tử như: Malaysia, Campuchia, Philipines, Hungary, Rumani, Macedonia, Ireland, Malta, Luxembourg, Iran, Trung Quốc,… Nhìn chung, nhiều nước xây dựng Luật Thương mại điện tử dựa trên những khái niệm và nguyên tắc của Luật mẫu về Thương mại điện tử của UNCITRAL, trong đó, về cơ bản các nước công nhận giá trị pháp lý của thông điệp dữ liệu điện tử nhằm tạo ra môi trường pháp lý an toàn cho các hoạt động TMĐT.
Một số nước khác tuy không xây dựng Luật TMĐT nhưng đã có những văn bản điều chỉnh riêng cho lĩnh vực này. Chẳng hạn, Uỷ ban châu Âu ban hành Chỉ thị về TMĐT vào năm 2000 (Directive 2000/31/EC on electronic commerce) và gần đây là Đạo luật Kỹ thuật số (Digital Markets Act). Indonesia ban hành Quy định số 80/2019 về TMĐT (Reg 80/2019), Quy định số 31/2024 về cấp phép kinh doanh, quảng cáo, hướng dẫn và giám sát các doanh nghiệp thương mại qua hệ thống điện tử (thay thế Quy định số 50/2020)…
Mặt khác, một số nước xây dựng luật liên quan đến TMĐT từ góc độ bảo vệ người tiêu dùng với mục đích nâng cao niềm tin của người tiêu dùng đối với TMĐT từ đó thúc đẩy lĩnh vực này phát triển lành mạnh, bền vững. Nhật Bản ban hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng mua sắm trên các nền tảng số (Act on the Protection of consumers who use digital platforms for shopping). Hàn Quốc ban hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT (Act on the Consumer protection in electronic commerce). Ấn Độ ban hành Quy định về TMĐT năm 2020 (Consumer Protection (E-commerce) Rules) theo quy định của Luật Bảo vệ người tiêu dùng 2019.
Nhìn chung, kinh nghiệm xây dựng khung khổ pháp luật về TMĐT của đa số các quốc gia và khu vực cho thấy quan điểm thống nhất của các bên trong việc không thể coi TMĐT chỉ là một phương thức hoạt động thương mại mà cần phải đặt TMĐT là một phương thức hoạt động thương mại đặc biệt, tiềm ẩn nhiều phức tạp, cần có văn bản pháp lý riêng biệt điều chỉnh các khía cạnh đặc thù của lĩnh vực này.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, để phù hợp với xu thế chung của thế giới, Việt Nam rất cần xây dựng Luật TMĐT để điều chỉnh toàn diện lĩnh vực này, góp phần bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, và tạo động lực để Việt Nam phát triển kinh tế số.
